Er moet een nieuwe spoorbrug over het kanaal komen. De oude brug heeft zijn leven er op zitten. Hij is te oud, ligt op de verkeerde plek en maakt een hels kabaal als er treinen overheen rijden. Het nieuwe tracé komt meer naar het noorden te liggen. De afstand tussen de nieuwe woonwijk en de spoorlijn wordt aanmerkelijk vergroot zodat de bewoners geen last meer hebben van de herrie. Een architect heeft de nieuwe brug ontworpen. Alle berekeningen met in acht neming van de veiligheidsmarges zijn gedaan en het rijk heeft groen licht gegeven. Er kan gebouwd worden.

Niemand heeft rekening gehouden met de mening en opstelling van het bedrijf dat de staalconstructie gaat bouwen. De technici van dat bedrijf vragen zich af of het staal werkelijk zo dik moet zijn. Zijn al die dwarsverbindingen en al die schragen wel nodig en de hoogte van die overspanning? Als die twee meter lager is kunnen we die hele brug in de hal bouwen en niet buiten. Met die naderende winter kan je toch beter binnen werken? ‘De ontwerper van deze brug zal vast wel deskundig zijn maar dat zijn wij ook!’ zeggen de bruggenbouwers.

Ik moest aan dit voorbeeld denken toen ik de afgelopen week een zeer onfris stuk debat in de Tweede Kamer volgde. Er was een debat aangevraagd door een man (ik weiger zijn naam te noemen omdat ik dat te veel eer vind) die er genoegen in schept om grote woorden te gebruiken en zich er niet voor schaamt om mensen op persoonlijke titel te beledigen. Bij mij heb je op voorhand afgedaan als je op een dergelijke manier je punt duidelijk wil maken of je gelijk wilt halen. Verbaal geweld nadert dan lichamelijk geweld en toont jouw zwakte. Maar goed, deze ‘volksvertegenwoordiger’ meende te moeten zeggen dat er naar deskundigen geluisterd moet worden maar dat ze zelf ook deskundig zijn. Ik moest even mijn broek weer omhoog sjorren.

Deze uitspraak roept vragen op en verklaart het één en ander:

Waarom zou je in de toekomst nog deskundigen raadplegen? Als je meent zelf een deskundige te zijn, bespaar je heel veel uitgaven aan al die bureau’s. De mensen die daar werken rekenen meestal aardige bedragen voor hun werk.

Stel dat je wel die jongens en meisjes contracteert en luistert naar de resultaten van hun onderzoek maar hun verhaal past jouw niet. Is het dan verstandig om aan jouw ‘deskundigheid’ de voorkeur te geven?

Stel dat er vier van die onderzoekbureau’s hetzelfde zeggen maar een vijfde heeft een andere mening. Laat nu die mening in jouw straatje van pas komen! Hoe heerlijk is het dan dit vijfde bureau de hemel in te prijzen, hun waarheid als enige waarheid te zien en geen gelegenheid onbenut laten om deze onderzoeksresultaten voor het voetlicht te houden. Het moet toch een fantastisch gevoel geven als je, bij het afserveren van jouw bureau, met gespeelde verontwaardiging kan roepen dat we een nepparlement hebben, we aan kartelvorming doen of hard in de microfoon kan blaten dat de regering een gevaarlijke organisatie is?

Of het nu gaat om het bestrijden van Covid 19, wel of niet vaccineren, Syrië-gangers wel of niet terughalen, 100 of 130 op de snelweg of CO2 uitstoot: je hebt mensen nodig die er verstand van hebben. Dat zijn niet de mensen die in de Tweede Kamer zitten. Het enige dat zij kunnen doen is luisteren naar de deskundigen en hun beleid (als ze dat al hebben) daar op aanpassen. Hun eigen interpretatie van de werkelijkheid is vaak al tenenkrommend dus de hemel beware ons als ze zichzelf tot een beter wetende deskundige gaan benoemen of de resultaten van één onbekend bureau als zaligmakend te zien. De deur voor de vreemdste complottheorieën wordt dan ( en is) wagenwijd open gezet.

Los van dit al en misschien klink ik als een oude man die niet meer weet hoe het in de tegenwoordige tijd aan toe gaat maar ik vraag mij af waarom er niet met respect en waardigheid met elkaar wordt omgegaan. Is het gebrek een aan taalvaardigheid, opvoeding, fatsoensnormen of is het gewoon een tekort aan verstand? Schooljongetjes zijn het die meteen gaan slaan als ze het met woorden niet meer afkunnen.

Mijn huisarts is een deskundige man. Ik luister heel goed naar hem en het werkt: ik leef nog. Ik denk dat de genoemde ‘volksvertegenwoordiger’ niet naar zijn huisarts luistert. Ook hier zal hij zichzelf tot deskundige opgeworpen hebben en dat verklaart een hoop.

© peter gortworst / juli 2021