Mijn hele leven heb ik het aardig gevonden om op de eerste dag van de lente mijn verjaardag te vieren. Toevalligerwijs ben ik ook op die dag geboren dus dat kwam mooi uit. Nu heb ik net mijn zevende kroonjaar gevierd en, naar men zegt, ben ik nu begonnen aan de herfst van mijn leven. Daar ben ik het ten dele mee eens en zal proberen het jullie uit te leggen.

De namen van de seizoen worden, normaal gesproken, gegeven aan bepaalde tijdvakken in het jaar. Zo heeft men de periode van nieuw ontluikend leven, langer en warmer wordende dagen, vogels die terugkeren uit hun overwinteringsgebieden en opvallend veel ontluikende liefdes tussen mensen met allerhande mooie gedachten over voortplanting, de lente genoemd.

In een mensenleven is de lente de tijd van je jeugd. Je bloeit op in de richting van een volwassen mens. Dat is met jeugdpuistjes, haargroei op blijkbaar niet wenselijke plaatsen, andere stem, menstruatie en ontwikkelende geslachtsorganen niet alleen iets lichamelijks. Ook de geestelijke ontwikkeling is aan verandering onderhevig. Door scholing maar ook via sociale contacten wordt je geacht verstandiger te worden. Je leert nadenken, afwegingen te maken en je meet oordelen en principes aan. Deze geestelijke ontwikkeling is echter niet afgelopen op het moment dat de lente haar einde nadert. Gelukkig niet. De mens is in staat om zich te blijven ontwikkelen. Of hij dat doet is de vraag en dat het hier soms mis gaat is een treurig gegeven.

Na de lente komt de zomer. In een mensentijd zou dat dus de periode moeten zijn van een volwassene. Zie jezelf als een boom. Je bied door je bladerdak beschutting, je zorgt voor nageslacht in de vorm van vruchten, kastanjes, eikels of beukennootjes, je breekt de stormwind, op jouw takken draag je de nesten van vogels en jouw bladeren zetten CO2 om in zuurstof. Je bent een volwaardig lid van de natuur maar je kan het ook de maatschappij noemen.

En dan komt de herfst. De tijd van aftakeling, steeds minder kunnen, grijze haren of helemaal geen haren meer, kreunen als je moet bukken, zwaartekracht die het wint van je spieren, lichamelijk pijntjes en ongemakken, kleinkinderen die je betrappen op weer een verhaal van vroeger, veel dingen gaan te snel, de tijd van weleer komt steeds vaker in je gedachten, het elan ebt wat weg en mensen gaan je helpen als er een iets te hoog afstapje is.

En nu? Winter? Is dat de tijd dat je dood bent? Is dat de tijd voor je geboren was omdat de lente na de winter komt? Ik weet het niet.
Wat ik wel weet is dat de winter er zomaar kan zijn. Er gaat vaak niet eens een herfst aan vooraf. Dit gebeurt niet in wat wij de jaargetijden of de seizoenen van het leven noemen, maar gewoon, elke dag. Zo zit je met je blote bast in de zon te genieten en het volgende moment is de winter daar. Daar gaan geen maanden overheen. Het kan in een week en zelfs in een dag of een uur gebeuren. Het is plotseling koud om je heen. Je voelt je een door iedereen verlaten mens in een onherbergzaam poollandschap. Niets anders dan een striemende koude wind en ijsberen op de weg als je die al kan vinden. Het is niet de stand van de aarde ten opzichte van de zon die deze winters veroorzaakt. Het zijn dingen als de dood van je man, vrouw of kind. Het is de diagnose van kanker, de scheiding, het verlies van je baan, verkeersongeluk, dementie of een beroerte. Op dat soort momenten is de verwachting van de lente ver weg. Natuurlijk weet je dat de komst van de lente onvermijdelijk is. Het kan alleen zo vreselijk lang duren. Niet voor niets bestaan er uitdrukkingen als ‘maart roert zijn staart’ en ‘april doet wat hij wil’. Zo eindeloos de tijd lijkt in januari en februari zo lang duurt de tijd voor je opstaat in dat poollandschap om op weg te gaan naar warmere oorden. De vraag is dan ook nog in hoeverre deze winter de lente beïnvloed. Het zal zelden zijn zoals het vroeger was.
Helaas zal er niet voor iedereen een nieuwe lente zijn. Ongeneeslijk ziek betekent dat er geen lente meer komt. Dan wordt de winter toch de tijd dat je dood bent en de enige hoop die dan rest is een uitgestoken hand van een mens die je bijstaat in dat barre poollandschap.

In mijn leven heb ik een aantal winters meegemaakt. Echte maar ook figuurlijke en nu ik aan de herfst van mijn leven begonnen ben, hoop ik alleen maar dat het een mooie periode wordt. Een tijd met prachtig gekleurde bomen die goudvlammen door de najaarszon in een bos waar het heerlijk ruikt en alles zich klaarmaakt voor de winter.

Ik ben benieuwd.

Mijn boek al gelezen?
Bestellen? Klik op de link.
http://www.boekenbestellen.nl/boek/wraak-kent-geen-winnaars

©peter gortworst / mrt 2022
foto: National Geographic