Principes zijn er in soorten en maten. Er zijn er die als een eenzame grashalm op de akker staan en met alle winden meewaaien. Anderen zijn als in beton gegoten: onwrikbaar en standvastig. Sommigen zijn zo vanzelfsprekend dat ze vallen onder de categorie ‘dat doe je gewoon niet’ maar er zijn er ook die, in meer of mindere mate, afhankelijk zijn van omstandigheden. Die beginnen meestal met: ‘Het is eigenlijk tegen mijn principe maar…’

Henk heeft ook principes. Bij verkiezingen stemt hij zo links mogelijk, is de maximale temperatuur in zijn woning negentien graden, eet hij alleen vlees van dieren waarvan hij weet dat ze een goed leven hebben gehad en is hij tegen de jacht.
Daar valt meestal goed mee te leven. Hij is vertegenwoordiger en er wordt van hem verwacht dat hij verkoopt. Dat lukt aardig zo lang hij zijn klanten maar niet al te goed kent. Dan blijft het een wat afstandelijk gebeuren waarbij weinig fout kan gaan.

Bij ome Tol is dat wat anders. Hij kent ome Tol en zijn vrouw al jaren en het is een goede en trouwe klant. Vrienden zijn ze niet maar wel heel goede kennissen. Ze zien hem het liefst aan het einde van de morgen komen. Dan kan hij mee-eten en is er tijd om al het wel en wee te bespreken. Dat hij een selectieve vleeseter is, maakt de gastvrouw niet uit. Hun vlees is van eigen varkens of van de jacht en juist daar zit hem de kneep. Natuurlijk smaakt een haas prima. Het beest heeft een goed leven gehad maar hij is wel geschoten. Ome Tol vertelt regelmatig over zijn jacht. Als hij zijn kop leeg wil maken, hangt hij zijn geweer over de schouder en loopt met de hond over zijn jachtterrein. Tot frustratie van de hond schiet hij vaak niet. De haas is te ver weg, in de vriezer liggen nog drie fazanten of hij is gewoon te langzaam met zijn geweer. Het maakt hem niet uit. Na een middag in het veld is zijn kop weer leeg en de hond moe.

Eenmaal heeft Henk met ome Tol over het nut van de jacht geredekaveld. Er had een artikel in de krant gestaan over de hoeveelheid vossen. Het waren er te veel. Ome Tol was van mening dat het te veel afgeschoten moest worden en Henk meende dat de natuur zichzelf regelt. Een zinloze discussie was het resultaat. Beiden waren overtuigt van hun eigen gelijk maar Henk kon niet zo ver gaan als hij eigenlijk wilde. Ome Tol was per slot van rekening een klant die hij graag behouden wilde.

Ze zet het eten op tafel. Bloemkool met een kaassausje, gekookte aardappelen en een prachtige karbonade.
‘Lekker,’ zegt Henk.
Ze wensen elkaar smakelijk eten en vallen aan. Dan valt Henk iets op. De vrouw heeft altijd de poes op schoot als ze eet. Nu niet.
‘Waar is de poes?’ vraagt hij daarom.
‘Dood.’
‘Dood?’
‘Ja. Dood. Ik had haar laten steriliseren en de volgende dag wordt ze door een auto doodgereden. Ligt daar mijn honderd euro op de straat.’
‘Goh, wat erg,’
Hij weet dat het wat mager klinkt maar meer weet hij niet te zeggen. De vrouw zit met een gebogen hoofd te eten en met een punt van haar servet veegt ze een traan uit haar oog. Ome Tol heeft met zijn vrouw te doen. Hij is geen kattenman maar dat zijn vrouw verdriet heeft, grijpt hem aan. Hij weet niet beter te doen dan het gesprek naar een ander onderwerp over te hevelen.

‘Ik ga zaterdag op ganzenjacht,’ zegt hij daarom, ‘Ze hebben mij gevraagd. Voor het licht wordt moet ik in de polder zijn. Ik ben benieuwd. Op ganzen jagen heb ik nog nooit gedaan.’
‘Zijn ganzen lekker?’ wil Henk weten.
‘Geen idee. Weet jij dat vrouw?’
Ze weet het ook niet maar er zullen vast wel recepten zijn.

Een week later is Henk terug en zitten ze weer aan tafel.
‘Hoe was de ganzenjacht?’ vraagt Henk.
‘Prachtig,’ zegt ome Tol, ‘Ik was daar al heel vroeg. Ze hebben lokganzen in het veld gezet en wij hebben ons verborgen achter het riet. We hadden van die camouflagedekens omgeslagen en dan begint het wachten. Uit het niets zijn ze daar. Je hoort ze eerst wel maar zien doe je ze op het laatste moment. Dan wieken ze naar beneden en dat is zo’n fantastisch gezicht. Die grote zwarte vogels die mooi afsteken tegen de ochtendschemer, die zo gecontroleerd naar beneden komen en, ik zou bijna zeggen ‘bevallig’ landen… het is werkelijk fenomenaal.’
‘En? Hoeveel heb je er geschoten?’
‘Geen enkele. Ik heb alleen maar genoten van hun vliegtechniek, hun plotseling daar zijn.’
Ome Tol kijkt hem aan en Henk ziet nog de blijde verwondering in zijn ogen.
‘Tja,’ zegt zijn vrouw, ‘Zit ik daar met mijn recepten. Ik had voor zondag mijn zoon met zijn vrouw en kinderen gevraagd voor het eten. Komt hij zonder gans thuis. Kon ik zondagmorgen gehaktballen draaien.’
‘Was toch ook lekker?’ zegt ome Tol
‘Je had er toch eentje van die anderen kunnen krijgen? Er waren er genoeg geschoten.’
‘Nee,’ zegt ome Tol, ‘Ik neem niets mee wat ik zelf niet geschoten heb. Dat is tegen mijn principes.’
Henk’s principe wankelt. Blijkbaar zijn er ook goede jagers en langzaam wordt ome Tol een man naar zijn hart.     

© peter gortworst / nov 2020
afbeelding: pinterest