Er zijn weinig mensen die hem niet kennen. Nou ja, kennen….. ze weten wie het is. Henkie is een opvallende schuifelaar en dat in de letterlijke zin van het woord. Hij draagt orthopedische schoenen die puur gemaakt zijn op functionaliteit. Glimmend zwart, de rechter met een veel dikkere zool dan de linker. Dat kan je goed zien want zijn broek is altijd te kort. Zijn lichtgekleurde regenjas ook en daardoor kan je ook zijn linkerhand goed zien. Verkrampt met vingers die in een rare hoek staan. Hij loopt krom met zijn hoofd naar beneden gebogen. Nou ja, lopen….. hij zet zijn linkerbeen een stukje naar voren en trekt dan zijn rechterbeen bij. Dat schiet niet op maar dat maakt niets uit. Hij heeft alle tijd.

Elke dag maakt hij zijn wandeling naar het grote kruispunt en elke dag is dat een hele onderneming. Hij passeert tijdens zijn tocht vele zijstraten die allemaal een stoeprand hebben. Daar moet Henkie van af en weer op en dat gaat niet zonder slag of stoot. Hij schuifelt met hele kleine stapjes naar voren tot de neus van zijn linker schoen op de rand staat. In het ravijn daar beneden ligt de zebra en met een schokkerig hupje, zwaaiend met zijn rechterarm, wipt hij naar beneden. Dit zijn ook de momenten dat je de vreemdelingen herkent. Nietsvermoedend wachten ze met de auto tot Henkie de sprong heeft gewaagd en aan de oversteek begint. En ja, dat duurt even. Het is zelfs voorgekomen dat passagiers uit de auto stappen om Henkie te helpen. Dat is dom omdat Henkie het heerlijk vindt om te kletsen en als hij dat doet, verzet hij geen stap meer. Praten en lopen gaan bij Henkie niet samen. Aan het gesprek heb je trouwens ook niet veel. Hij kraait met zijn hoge stemmetje en scheve mond de enige tekst die hij kent. “Jaahaa, hiiii, hiiii,” en meer heeft niemand ooit gehoord.
Ook niet in die kerstnachtdienst die voor de radio zou worden uitgezonden. Voor de dienst, tijdens het zingen van ‘Stille nacht, heilige nacht’ als microfoontest, was Henkie duidelijk te horen. “Jaahaa, hiiii, hiiii kraaide hij boven alles uit. Goede raad was duur maar Henkie is voor het zingen de kerk uitgezet. Dat is nog een hele rel geworden. Hoe haalt de kerkenraad het in haar hoofd om deze simpele ziel God’s genade te ontzeggen?

Tijdens zijn tocht naar het grote kruispunt komt hij langs de visboer die met zijn platte kar op woensdag en zaterdag naast het kantoor van de bank staat. Hoe en wanneer het ontstaan is weet niemand meer. Zelfs de visboer niet maar feit is dat Henkie daar stopt en van de visboer een gedraaid sjekkie krijgt. Die rookt hij op tot hij zijn vingers brand om dan met een welgemeend “Jaahaa, hiiii, hiiii” verder te gaan. Op de terugweg krijgt hij niets. Hij heeft wat met roken. Elke peuk die op straat ligt wordt opgeraapt. Dat kost moeite. Omvallen is niet denkbeeldig.  De peuken verdwijnen in de zakken van zijn jas.

Op het kruispunt heeft hij zijn vaste plek. Staande voor het hoekraam van de juwelier, knikt hij vriendelijk naar elke voorbijganger en de meeste mensen groeten terug. Waarom ook niet? Het is een kleine moeite en Henkie heeft er plezier van. De jeugd mag hem wel eens plagen. “Henkie, hoe laat is het?” vragen ze dan. Met zijn goede hand knoopt hij met moeite zijn jas los en vist dan ergens een groot zilveren zakhorloge vandaan die met een ketting vast zit aan zijn overhemd. Hij klapt het deksel open en met een grote scheve glimlach en een “Jaahaa, hiiii, hiiii” laat hij de tijd zien. Het weer opbergen kost de nodige moeite. Op een tweede verzoek van de jeugd gaat hij niet in. Hij is gekke Henkie niet.

Wonderlijk maar mooi is het dat Henkie gewoon bij het straatbeeld hoort. Niemand helpt hem oversteken, niemand knoopt een praatje aan maar ze houden wel een oogje op hem. De herenmodezaak heeft hem kortgeleden, toen het zo waterkoud was, zelfs een muts opgezet en een sjaal omgedaan. Gratis en voor niks.

Het gonst van de geruchten. Henkie wordt gemist. De visboer had het sjekkie al klaar liggen maar hij is niet op komen dagen. Misschien is het te koud. Het vriest immers al drie dagen en hier en daar is het verraderlijk glad.
Langzaam worden de geruchten feiten. Henkie is in het steegje van zijn huis uitgegleden en lelijk terechtgekomen. Hij heeft daar een paar uur in de vrieskou gelegen voor zijn oude moeder hem vond. In het ziekenhuis konden ze niet veel meer voor hem doen.

Natuurlijk, het leven gaat door. De visboer verkoopt nog steeds vis. De juwelier op de grote kruising heeft de etalage van het hoekraam eindelijk mooi in kunnen richten. De mensen hoeven niet meer om Henkie heen te lopen en te groeten. Vreemdelingen kunnen bij de zebra’s vlot doorrijden. Toch wordt Henkie gemist met een weemoedigheid waarvan niemand gedacht had deze ooit te ervaren.

Wie de opdrachtgever is en wie het betaalt heeft weet niemand. Van de ene op de andere dag staat er, naast het kantoor van de bank, bij de viskar,  een vierkante stenen sokkel met daar een bronzen beeldje op van Henkie zoals iedereen hem kende. Orthopedisch verantwoorde schoenen, te korte broek en jas, verkrampte arm, krom en het hoofd naar beneden gebogen. Geen peuk. Slechte gewoonten moet je niet etaleren.

© peter gortworst / dec. 2016

foto http://www.omroepzeeland.nl